Statue
de saint Fructueux sur la façade de la cathédrale de Braga
Statue
of Fructuosus on a façade of Braga
Cathedral
Statua
di San Fruttuoso sulla facciata della Cattedrale di Braga
Saint Fructueux de Braga
Évêque (+ 665)
Confesseur.
Il transforma la Galice
espagnole en une véritable Thébaïde, à l'image des Pères du Désert. Son
ascendant personnel était si grand que les disciples vinrent à lui très
nombreux. Il fut ensuite appelé à devenir évêque de Braga au nord du Portugal.
À Braga au Portugal, vers
668, saint Fructueux, évêque, qui fut d’abord moine et fondateur de monastères,
puis évêque et abbé de Dume, enfin établi par les Pères du dixième Concile de
Tolède évêque métropolitain de Braga; il gouverna avec prudence son Église en
même temps que ses monastères.
Martyrologe romain
SOURCE : http://nominis.cef.fr/contenus/saint/989/Saint-Fructueux-de-Braga.html
St Fructueux de Braga (+665)
Fils d’un général de l’armée royale des Visigoths, à la mort de ses parents, il
étudie la théologie au séminaire de Palence, puis distribue la majeure partie
de son héritage aux pauvres, rachète la liberté de plusieurs esclaves et fonde
plusieurs monastères. Il devient d’abord moine, puis ermite en Galicie. Sa
réputation attire de nombreux disciples, pour qui il fonde plusieurs autres
monastères, qu’il place sous la règle de St Benoît et dont il devient l’abbé.
Il attire tellement de vocations que le roi est obligé d’intervenir pour
imposer des limites, craignant de manquer d’hommes pour son armée. Quelque
temps après, Fructueux émet le souhait de partir se retirer en Égypte. Le roi
intervient à nouveau pour l’en empêcher, considérant que son départ aurait un
impact trop important sur les populations. Fructueux est alors obligé
d’accepter la charge d’évêque de Dumium, en 654, puis celle d’archevêque de
Braga (Portugal) en 656.
SOURCE : http://catholiquepratiquant.forumactif.com/t6785-st-fructueux-de-braga
Galeria
dos Arcebispos de Braga-São Frutuozo
Profile
Son of a Gothic general,
and member of a noble military family. Studied at
the seminary in
Palencia. From an early age, Fructuosus felt a call to the religious
life. Orphaned when
young. When he came of age, Fructuosus gave away his family fortune to
the poor,
bought the freedom of slaves,
and founded several monasteries.
By 647 he
had founded houses in Lusitania, Asturia, Spanish Galicia,
and the island of Gades.
Feeling that he lacked
contact with God,
Fructuosus left the houses and friends, and became a hermit in
the desert of Galacia.
His reputation for holiness and wisdom attracted students, sometimes entire
families. He built monasteries for
them, placed them under the Benedictine
Rule, and served as abbot.
He attracted so many disciples that the king limited
the number of men who could join; he feared there would not be enough young men
to man the army.
Again feeling that the
outside world was taking too much of this time, Fructuosus planned to flee
further into the wilderness, this time to the deserts in Egypt.
However, the king got
word of the plan, decided too many people depended on his leadership, and
ordered him not to leave the country. Bishop of Dumium in 654. Archbishop of Braga, Portugal in 656. Wrote two monastic rules,
one of which was designed to allow families to remain together, yet live monastic lives.
Born
early 7th
century Spain
his deathbed was a pile
of ashes he had placed before the altar
relics translated
to Santiago de Compostela, Spain in 1102
his tomb became a place
for pilgrimages,
and a scene of miracles
monk with
a stag,
which relates to a story that he saved one from hunters,
and it became a devoted pet
Additional
Information
Book
of Saints, by the Monks of
Ramsgate
Lives
of the Saints, by Father Alban
Butler
Saints
of the Day, by Katherine Rabenstein
books
Our Sunday Visitor’s Encyclopedia of Saints
other
sites in english
images
sitios
en español
Martirologio Romano, 2001 edición
fonti
in italiano
Readings
One day he was going
through a forest, when a roe, pursued by hunters, took refuge under his cloak.
The Saint took the animal under his protection, and brought it to the
monastery. The grateful beast never quitted his liberator; it followed him
about all day, slept at his feet at night, and never ceased to cry when he was
absent. More than once he had it taken back to the forest, but it always found
the track of its deliverer’s footprints. At last it was one day killed by a
young man who disliked monks. Fructuosus was absent for a few days, and on his
return he was surprised not to see his roe run to meet him, and when he heard
that it was dead, he was overcome with grief, his knees trembled, and he
prostrated himself on the floor of the church. It is not related whether this
was to ask God to punish the cruel man; but the latter soon fell ill, and sent
for the Father to come to his assistance. Fructuosus took the revenge of a
noble Visigoth and Christian. He cured the murderer of his roe, and restored
him to health both of soul and body. It is related of him that, wishing to
escape the homage of the people, he retired into the depth of the forest, and
that the jays which he had brought up in the monastery sought him out and
betrayed the place of his retreat by the joyous chattering with which they
greeted him. Fructuosus is painted with a roe and jays as his emblems. –
from “The Little Bollandists” by Monsignor Paul Guérin, 1882
MLA
Citation
“Saint Fructuosus of
Braga“. CatholicSaints.Info. 16 April 2024. Web. 2 June 2025.
<https://catholicsaints.info/saint-fructuosus-of-braga/>
SOURCE : https://catholicsaints.info/saint-fructuosus-of-braga/
Frutuoso bust, in Real, Braga, Portugal.
Frutuoso bust, in Real, Braga, Portugal.
Plaque in Frutuoso bust, in Real, Braga, Portugal.
(Saint) Bishop (April 16)
(7th century) This renowned Spanish Saint was a prince of the Royal blood of
the Visigoth kings, who on the death of his parents left the world which it had
been long his desire to do, and, after first seeking instruction from the
Bishop of Palentia, sold his patrimony and gave the greater part of the
proceeds to the poor. With the remainder he built several monasteries, one
especially at Complutum or Alcala, which grew into the great Abbey of
Complutum. He was chosen Abbot, but after a time resigned his charge and sought
the wilderness. At length he was recalled to be Bishop of Dunium, and A.D. 656
was appointed Archbishop of Braga. He died A.D. 665, having according to his
own request been laid upon ashes before the Altar.
MLA
Citation
Monks of Ramsgate.
“Fructuosus”. Book of Saints, 1921. CatholicSaints.Info.
17 April 2013. Web. 2 June 2025.
<https://catholicsaints.info/book-of-saints-fructuosus/>
SOURCE : https://catholicsaints.info/book-of-saints-fructuosus/
Capela
de São Frutuoso Rossas
Rossas Vieira do Minho Portugal
New
Catholic Dictionary – Saint Fructuosus
Article
(died c.665) Archbishop of
Braga, Portugal.
The son of a Gothic general, he studied at Palencia and later retired as
a hermit to
a desert in Galicia. He founded ten monasteries,
including Complutum. Appointed Bishop of
Dumium, 654,
he received the Archbishopric of
Braga, 656,
and attended the synod of Toledo that same year. Represented in art with
a stag which he had saved. Relics at Compostela. Feast, 16
April.
MLA
Citation
“Saint Fructuosus”. New Catholic Dictionary. CatholicSaints.Info.
2 February 2013. Web. 2 June 2025.
<https://catholicsaints.info/new-catholic-dictionary-saint-fructuosus/>
SOURCE : https://catholicsaints.info/new-catholic-dictionary-saint-fructuosus/
St. Fructuosus of Braga
Feastday: April 16
Death: 665
Abbot and bishop of
Spain, the son of a Spanish general in the Visigoth armies. Educated by Bishop Conantius
of Palencia, Spain, Fructuosus built the monastery Comultum on his estate. He
became a hermit and attracted so many disciples that he had to erect another
monastery and convent, including quarters for entire families. Fructuosus
decided to travel to Egypt to
become a hermit, but a royal decree forbade
him to leave Spain. He was made the bishop of
Dumium, and in 656, while attending the Council of Toledo, he was named bishop of
Braga, Portugal.
SOURCE : https://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=3479
Real
Church, in Real, Braga, Portugal. On the right side of the church : the Saint Frutuoso Chapel
Chapel of São Frutuoso (Braga) Portugal
Chapel of São Frutuoso (Braga) Portugal
Chapel of São Frutuoso (Braga) Portugal
St. Fructuosus of Braga
An Archbishop,
d. 16 April, c. 665. He was the son of a Gothic general, and studied in Palencia.
After the death of his parents he
retired as a hermit to
a desert in
Galicia. Numerous pupils gathered around him, and thus originated the monastery of
Complutum (Compludo) over which he himself at first presided, later, he appointed
an abbot and
again retired into the desert.
In the course of time,
he founded nine other monasteries,
also one for 80 virgins under
the saintly abbess Benedicta.
In 654, Fructuosus was called to the Bishopric of Dumium, and on 1 December,
656, to the Archbishopric of Braga.
The life of this greatest of Spanish monastic bishops was
written by Abbot Valerius, and based on the accounts of his pupils. In 1102,
his relics were
transferred to Compostela. The feast
day is the 16 of April. Fructuosus is depicted with a stag, which was
devoted to him, because he had been saved by Fructuosus from the hunters. There
are still extant two monastic rules written by Fructuosus. The first (25
chapters) was destined for the monastery of
Complutum, it has an appendix (called pactum), containing the formulae
of consecration and
the vows.
The second, called the "common" rule, which consists of chapters and
refers to a union of monasteries governed
by an abbot-bishop, is addressed chiefly to superiors of monasteries.
Meier, Gabriel. "St.
Fructuosus of Braga." The Catholic Encyclopedia. Vol. 6. New York: Robert
Appleton Company, 1909. 16 Apr. 2015 <http://www.newadvent.org/cathen/06311a.htm>.
Transcription. This
article was transcribed for New Advent by Joseph P. Thomas.
Ecclesiastical
approbation. Nihil Obstat. September 1, 1909. Remy Lafort,
Censor. Imprimatur. +John M. Farley, Archbishop of New York.
Copyright © 2023 by Kevin Knight.
Dedicated to the Immaculate Heart of Mary.
SOURCE : http://www.newadvent.org/cathen/06311a.htm
Church of San Frutuoso, Santiago de Compostela
Church of San Frutuoso, Santiago de Compostela
Interior
de la Iglesia de San Fructuoso (Santiago de Compostela)
Iglesia
proyectada por Lucas Ferro Caaveiro (1754-1765)
Fructuosus of Braga B
Abbot (RM)
Born in Spain; died April
16, 665. Fructuosus was the son of a military officer belonging to the royal
house of the Visigoths. His station in life would have called him to another
vocation, but at the death of his parents he was at liberty to consecrate his
life to divine service. After studying theology in the seminary established by
the bishop of Palencia, Fructuosus sold his estates and distributed most of the
proceeds among the poor, but saved a portion to establish monasteries. Freed of
all ties, he became a monk, then a hermit in the Vierzo Mountains, where he was
joined by crowds of disciples, whom he organized into the abbey called
Complutum. Once the monastery was working well, he turned the abbacy over to
other hands and retired again into the wilderness. We have two extant rules
composed by Fructuosus: one called Complutum, the other the common rule. Whole
families embraced his rule in community refuges, which he established based on
the Rule of Saint Benedict. Eventually, Fructuosus was forced to accept the
bishopric of Dumium, and later was consecrated archbishop of Braga, while
wholly remaining a monk in spirit. His deathbed was a pile of ashes before the
altar. The relics of Fructuosus are now venerated at Santiago de Compostella
(Attwater, Benedictines, Encyclopedia, Husenbeth).
SOURCE : http://www.saintpatrickdc.org/ss/0416.shtml
Figura de San Froitoso, na igrexa do seu nome (ou das Angustias de Abaixo), en Santiago de Compostela
Figura
de San Froitoso, na igrexa do seu nome (ou das Angustias de Abaixo), en
Santiago de Compostela
April 16
St. Fructuosus,
Archbishop of Braga, Confessor
HE was a prince of the royal blood of the Visigoth kings in Spain; but, from his youth, desired to consecrate his life to the divine service in a holy retreat beyond the reach of that whirlpool of business, faction, pleasure, and sin, called the world. After the death of his parents, he found himself at large, and at full liberty to dispose of himself according to his desire. He therefore procured himself to be instructed in the sacred sciences, in the great school which the bishop of Palencia had established for the education of his clergy. He sold the greater part of his estate, and bestowed the whole price upon the poor, and with the rest founded several monasteries, especially a great one on his estate upon the mountains near Vierzo, under the title of SS. Justin and Pastor, martyrs of Complutum, or Alcala; whence he called this abbey Complutum. He put on the monastic habit, and governed this house as abbot till he saw it settled in good order. He then appointed another abbot, and retired into a wilderness, where he led a most austere life, clothed with the skins of beasts in imitation of the ancient hermits. He afterwards founded several other monasteries, and a great nunnery called None, because nine miles from the sea. We have two monastic rules compiled by him, the one called Of Complutum, the other the common rule. He was consecrated bishop of Duma, near Braga, and, in 656, archbishop of Braga. His innocence and virtue were no security from the shafts of envy: but he overcame injuries by meekness and patience: and died laid on ashes before the altar, as he desired, on the 16th of April, 665. His body now rests at Compostella. See his life wrote by a contemporary author in Mabillon, sæc. 2; Ben. Bulteau, Hist. de l’Ordre de St. Benoit. t. 1; and Henschenius, Apr. t. 2, p. 430.Rev.
Alban Butler (1711–73). Volume IV:
April. The Lives of the Saints. 1866.
SOURCE :
https://www.bartleby.com/lit-hub/lives-of-the-saints/volume-iv-april/st-fructuosus-archbishop-of
Painting
in Mosteiro de Tibães, Braga, Portugal.
San Fruttuoso di
Braga Vescovo
Festa: 16 aprile
† 665
Figlio di un generale
visigoto, impiegò la sua eredità per beneficare i poveri e fondare nuovi centri
religiosi. Dopo aver completato gli studi sacerdotali, eresse un monastero a
Complute e ne guidò la comunità, per poi ritirarsi in solitudine. Pellegrinando
in Spagna, fondò monasteri e accolse intere famiglie desiderose di vita
religiosa, creando conventi misti con rigorosa separazione tra uomini e donne e
case per l'educazione dei bambini. Le sue due regole monastiche, la
"Regola dei monaci" e la "Regola comune" con il celebre
"Patto" per l'ingresso nella vita religiosa, influenzarono la vita
monastica in Spagna e Portogallo per tre secoli. Nominato vescovo di Dumio e
arcivescovo di Braga, Fruttuoso si dedicò alla riforma della diocesi con pazienza
e gentilezza, incontrando opposizioni ma ottenendo infine successo. Morto nel
665, le sue reliquie furono traslato a Compostella e sono tuttora venerate.
Emblema: Mitra,
Pastorale
Martirologio
Romano: A Braga in Portogallo, san Fruttuoso, vescovo, che dapprima fu
monaco e fondatore di cenobi, poi vescovo di Dume e, eletto infine vescovo
metropolita di Braga dai Padri del decimo Concilio di Toledo, resse con
prudenza al contempo sia questa Chiesa sia i suoi monasteri.
Fruttuoso nacque da un generale che prestava servizio presso il re dei Visigoti. Dai genitori ereditò così una grande fortuna che impiegò nell’aiuto dei poveri e degli schiavi della famiglia, nonché per la fondazione di nuovi centri religiosi. Per essere ammesso all’ordine del presbiterato compì gli studi richiesti presso la scuola fondata dal vescovo di Valenza Conancio. Fruttuoso si fece poi promotore della costruzione di un monastero a Complute, in montagna nei pressi di Verze, e si occupò direttamente dell’organizzazione della nuova comunità sino a quando, divenuti i monaci ormai indipendenti, poté ritirarsi in cerca di maggior solitudine. Recatosi in pellegrinaggio a Siviglia e a Cadice, la tradizione gli attribuisce la fondazioni di monasteri in entrambe le città.
Nei suoi spostamenti Fruttuoso era solito trascinare uno stuolo di discepoli, per i quali fondava poi nuovi conventi. Gli si presentarono poi anche intere famiglie intenzionate a d emettere i voti religiosi, spesso mosse da intenzioni ben più pratiche piuttosto che spirituali. Nonostante ciò anche per loro il santo ebbe un occhio di riguardo ed edificò appositamente delle case miste, in cui però uomini e donne erano rigorosamente separati. Quanto ai bambini stabilì che, giunti ad un età in cui fossero stati in grado di intendere e di volere, avrebbero dovuto essere trasferiti in un’apposita casa per oblati, al fine di poter prendere in assoluta autonomia una decisione sul proprio futuro.
Per ben tre secoli restò in Spagna e Portogallo l’impronta delle due regole di vita monastica redatte da San Fruttuoso: la “Regola dei monaci” e la “Regola comune”. In quest’ultima era previsto il celebre “Patto” che ufficializzava l’ingresso nella vita religiosa. Manifestata la volontà di recarsi in pellegrinaggio a Gerusalemme e di ritirarsi in Egitto a vita eremitica, il re si oppose fermamente a tale eventualità. Ricevette invece la nomina a vescovo di Dumio e nel 656 ad arcivescovo della città portoghese di Braga. Ricevette una forte opposizione al suo impegno nella riforma della diocesi, ma infine riuscì nel suo intento, senza mai rinunciare alla sua pazienza ed alla sua gentilezza.
Nel 665 giunse per Fruttuoso l’ora della morte. Le sue reliquie subirono una traslazione all’inizio del secolo XII per trovare collocazione nella chiesa di San Jeronimo el Real a Compostella, ove ancora oggi sono oggetto di venerazione da parte dei fedeli. Del suo epistolario non ci restano che due testi, uno dei quali indirizzato al vescovo di Saragozza San Braulio.
Autore: Fabio Arduino
SOURCE : https://www.santiebeati.it/dettaglio/92332
Mosaic
in Nogueira da Silva Museum Braga Portugal.
Painel de Mosaicos Museu Nogueira Sikva
Mosaic
in Nogueira da Silva Museum Braga Portugal.
Painel
de Mosaicos Museu Nogueira Sikva
San Fructuoso de Braga
Fructuoso de Braga, San.
¿Toledo?, p. t. s. vii – ¿Braga (Portugal)?, 16.IV.665. Monje, obispo y
fundador de monasterios.
ErmitañoEscritor,
raFundador, ra de monasteriosMonje, jaObispoSanto, ta
Biografía
La vida de san Fructuoso
es conocida, fundamentalmente, por la biografía que, pocos años después de su
muerte, escribió un discípulo suyo, que algunos han querido identificar con san
Valerio del Bierzo, aunque más bien parece que hay que asociar con algún monje
anónimo de la zona de Braga y, más concretamente, del monasterio de Montelios.
Según su biógrafo, Fructuoso pertenecía a una importante familia de la
aristocracia visigoda y por sus venas corría sangre real, pero se ignoran el
lugar (quizás Toledo) y la fecha de su nacimiento.
Su familia poseía importantes propiedades en la región del Bierzo. Hacia el año 625 se presentó al obispo de Palencia, Conancio, para ser admitido en la clericatura, sin renunciar a sus bienes y criados. Diez años más tarde, sin embargo, acompañado de algunos familiares y vasallos, se hizo monje, fundando el monasterio de Compludo (León). Fueron tantos los que decidieron abrazar su modo de vida que resolvió escribir para ellos una Regula monachorum, muy inspirada en la de san Isidoro, pero extrema por su rigorismo y austeridad. El año 646 consiguió del rey Chindasvinto un documento por el que confirmaba a Compludo en la posesión de todos sus bienes, amenazados por la avaricia de alguno de sus parientes. Abrumado por las continuas visitas que le estorbaban en su soledad, Fructuoso renunció a la dignidad abacial y se adentró en los montes para llevar vida eremítica. Pero nuevamente acudieron a él numerosos discípulos, para quienes fundó San Pedro de Montes (León). [...]
Obras
“Regula monachorum” y
“Regula communis”, en J. Campos e I. Roca, Santos Padres españoles, vol.
II, Madrid, Biblioteca de Autores Cristianos, 1971, págs. 129-211.
Bibliografía
Bibliotheca hagiographica
latina antiquae et mediae aetatis, vol. I, Bruxelles, Socii
Bollandiani, 1898-1899, págs. 478- 479
J. Pérez de Urbel, Los
monjes españoles en la Edad Media, vol. I, Madrid, Instituto Valencia de
Don Juan, 1933, págs. 377-450
F. C. Nock, The Vita
Sancti Fructuosi. Text with a translation, introduction and
commentary, Washington, The Catholic University of America Press, 1946
J. Fernández Alonso,
“Fruttuoso”, en VV. AA., Bibliotheca Sanctorum, vol. V, Roma,
Istituto Giovanni XXIII, 1964, cols. 1296-1297
U. D. del Val, “Fructuoso
de Braga”, en Q. Aldea Vaquero, T. Marín Martínez y J. Vives Gatell
(dirs.), Diccionario de Historia Eclesiástica de España, vol. II,
Madrid, Instituto Enrique Flórez, Consejo Superior de Investigaciones
Científicas, 1972, pág. 963
M. C. Díaz y Díaz, La
vida de San Fructuoso de Braga. Estudio y edición crítica, Braga, Impresa
do Diário do Minho, 1974
T. González, “La Iglesia
desde la conversión de Recaredo hasta la invasión árabe”, en R. García
Villoslada (dir.), Historia de la Iglesia en España, vol. I, Madrid,
Biblioteca de Autores Cristianos, 1979, págs. 640-643, 660-661
H. Fros, Bibliotheca
hagiographica latina antiquae et mediae aetatis. Novum supplementum, Bruxelles,
1986, págs. 364-365 (col. Subsidia Hagiographica 70)
C. Argente del Castillo
Ocaña, “Fructuoso de Braga, San”, en M. Artola Gallego (dir.), Enciclopedia
de Historia de España, vol. IV, Madrid, Alianza Editorial, 1991, pág. 333.
Autor/es
Miguel C. Vivancos Gómez,
OSB
SOURCE : https://historia-hispanica.rah.es/biografias/17350-san-fructuoso-de-braga
Igreja
de Real - Braga
Church
of São Jerónimo de Real, Braga, Portugal.
Igreja de Real - Braga
Church of São Jerónimo de Real, Braga, Portugal.
16 de abril
SAN FRUCTUOSO DE BRAGA
(† 665)
En los confines
occidentales de España, ganados un siglo antes para la ortodoxia católica por
el ilustre San Más Martín de Braga, floreció en el siglo VII uno de los mas
eximios varones de la iglesia visigoda. Fructuoso, de noble familia emparentada
con algunos reyes visigóticos, hijo de un jefe del ejército, púsose muy pronto
en condiciones de servir a la Iglesia al iniciarse en las disciplinas
eclesiásticas bajo la dirección de Conancio de Palencia. Allí recibió su
educación sagrada, en compañía de numerosos jóvenes a los que había atraído la
sabiduría y la discreción de este obispo; pero en su alma florecía la vocación
monacal, manifestada desde niño con piadosos pensamientos al decir de su
biógrafo, un sencillo monje discípulo y admirador suyo, que escribió una vida
llena de detalles maravillosos y de milagros. Joven aún, renunció a sus bienes
y dotó con ellos iglesias y benefició a los pobres, para saber desprenderse
mejor de la atracción de las cosas del mundo. Y todo hace sospechar que se
retiró al Bierzo, donde sus padres posean bienes cuantiosos. Allí le
encontrarnos rodeado de discípulos, llevando austera vida de penitente,
fortaleciendo a todos con su ejemplo y con su instrucción.
Nos narra su biografía
que familias enteras se sentían arrastradas por el hondo movimiento espiritual
que había iniciado al restablecer, con redoblado vigor, la vida monástica en
retiros de soledad y en medió de exigente disciplina. Su biógrafo nos cuenta,
admirado, cómo en varias ocasiones intentó huir a la soledad completa desde sus
cenobios, para mejor y más intensamente consagrarse a Dios, sin que el fervor
de sus discípulos se lo permitiera, pues no estaban dispuestos a quedarse
privados de su guía.
En esta primera etapa de
su actividad fundó Fructuoso muchos y diversos monasterios en el Bierzo, en
Galicia, en el norte de Portugal, que pronto se vieron invadidos por una
multitud creciente, tan grande que nos dice ingenuamente su biógrafo que los
mismos jefes del ejército real llegaron a temer quedarse sin hombres que reclutar
para sus campañas. Quizá en estas fundaciones puso por norma su regla, que
presenta una enorme originalidad y muestra cómo no fue breve su conocimiento de
los hombres que se le sometían para servir a Dios: regla dura y enérgica,
adecuada a hombres del Norte, con vivo sentimiento de la comunidad y con un
concepto de la obediencia muy desarrollado. En breve, un movimiento ascético de
tal ímpetu trascendió los límites de Galicia, y el nombre de Fructuoso y su
obra corrió por la Península entera; comienzan entonces las inquietudes
apostólicas de Fructuoso, para quien se habían quedado pequeñas las soledades
galaicas. Tenemos noticias de una peregrinación suya a Mérida, por devoción a
Santa Eulalia, y de un viaje emprendido a continuación hacia el Sur hasta
llegar a Sevilla y Cádiz. El respeto y las atenciones de que es objeto en su
peregrinar nos revelan la fama de santidad y de grandeza que le antecedía: su
incansable actividad le lleva a realizar también en estas regiones nuevas
fundaciones en que aplicar su intensa disciplina, camino para adelantos mayores
en la vía de la perfección.
No pocas leyendas
piadosas nos transmite su biógrafo para mostrar la protección que Dios le
dispensaba: unas veces, prodigiosamente, le evita el ser confundido con un
animal al hallarse en medio de un matorral en oración simplemente cubierto de
pieles; en otra ocasión puede atravesar con sus códices un río sin que sus
tesoros de formación eclesiástica sufran el menor detrimento al contacto con el
agua; en otra ocasión consigue un castigo para un malvado que injusta e
inicuamente le ataca; en otro momento logra de manera maravillosa concluir un
viaje que corría el riesgo de convertirse en tragedia por el agotamiento de los
marineros que a golpe de remos impulsaban la barca, y no falta, en esta larga
sucesión de milagros, la barquichuela arrastrada por las olas y recuperada por
el Santo, que no vacila en lanzarse a caminar sobre el mar para poder traerla
de nuevo a la orilla.
Incansable prosiguió
Fructuoso la fundación de monasterios, hasta que, un día, decidió marchar al
Oriente en peregrinación. Es probable que, además de visitar los Santos
Lugares, como habían hecho tantos hombres ilustres del Occidente español,
hubiera dispuesto en su ánimo dirigirse a Egipto, cuna y fuente de donde
provino a la Iglesia occidental todo el monacato en que tantos espíritus se
santificaron y fueron luz y guía del mundo cristiano, pero no pudo lograr su
propósito porque el proyecto llegó a conocimiento del rey y de sus consejeros,
que tomaron urgentes medidas para evitar que tal lumbrera de la Iglesia
abandonara España. En medio de tanta actividad cuidaba Fructuoso de su propia
formación intelectual y de la de sus monjes, y buscaba libros y explicaciones
que satisficieran su sed y sus dudas e ignorancia: las vidas de santos, las
narraciones de la vida y doctrina de los anacoretas egipcios, la Biblia,
constituían el manjar predilecto de aquellos hombres cuya fama recorría más y
más la Península de un lado al otro. Braulio de Zaragoza, el gran obispo amigo
de San Isidoro, uno de los hombres de más completa y exquisita formación en la
España de aquel tiempo, llama a Fructuoso brillante faro de la espiritualidad
española, y reconoce y proclama el esfuerzo novador que de bosques y desiertos
hacía un grupo de monjes que cantaba sin cesar las alabanzas de Dios.
El entusiasmo de Braulio,
dictado, como él mismo dice, por la verdad y no por la adulación o la amistad,
debía ser compartido por muchas gentes, que veían en nuestro Santo un hombre de
Dios, entregado a su servicio y poderoso instrumento suyo. En aras de este
servicio rinde Fructuoso poco después su deseo de soledad y oración, y acepta,
no sin repugnancia, el honor de ser elevado a la dignidad episcopal como obispo
abad de Dumio, notable monasterio próximo a Braga. Poco tiempo después,
obligado por su cargo, asiste Fructuoso a un concilio nacional, presidido por
el grande Eugenio de Toledo. Allí, depuesto Potamio, metropolitano de Braga,
por diversas faltas de las que se acusó espontáneamente, con voto unánime, los
Padres asistentes al concilio elevan a Fructuoso a la silla metropolitana de
Braga, con la esperanza y la seguridad, dicen, de que daría ello mucha gloria a
Dios y redundaría en gran beneficio de la Iglesia. Puede decirse que nada o
casi nada se sabe de lo que hiciera en su paso por la sede bracarense; pero su
celo incansable le mantenía tenso, y por ello una y otra vez acude ante el rey
Recesvinto, cuyo comportamiento tanto aflige a los grandes obispos de este
momento, para amonestarle, pedirle clemencia, aconsejarle.
El biógrafo de nuestro
Santo, celoso como era de poner de relieve el espíritu monástico de Fructuoso,
insiste ahora en la rigurosa vida ascética que mantuvo durante su tiempo de
episcopado, en lo continuado de su actividad como fundador, hasta decir que,
conocedor de su próximo fin, se entregó a tal frenesí de trabajo que no cesaba
en su labor de dirección y construcción sin darse descanso ni de día ni de
noche. Su última fundación parece haber sido el monasterio de Montelios, muy
cerca de Braga, donde se conservó su cuerpo tras su muerte, hasta que siglos
más tarde, en 1102, el arzobispo de Compostela, Gelmírez, le trasladó a
Santiago.
Dícenos su biografía que,
atacado de fiebre, comunicó su inmediata muerte a sus discípulos, llorosos por
la pérdida que se avecinaba y asombrados por su alegría y tranquilidad en tales
momentos; todavía entonces tuvo tiempo para disponer asuntos relacionados con
el gobierno de varias de sus más importantes fundaciones; luego hizo ser
llevado a la iglesia, donde recibió con sumo fervor y devoción la penitencia y
donde permaneció toda la noche postrado en oración, hasta que, amaneciendo un
día, que los libros litúrgicos de Braga dicen el de hoy, el año 665, entregó a
Dios su alma.
Su biógrafo no olvida
señalarnos que pronto comenzaron los milagros en torno a su sepulcro, pero
ninguno más importante ni valioso que el gran milagro del cual había sido
instrumento dócil y activo en manos de Dios: la gran renovación espiritual que
inició en el siglo VII, todavía lleno de resabios de herejía, henchido de
luchas políticas, de odios y rencores. Entregado a la oración y a la penitencia
en medio de un siglo corrompido, logró con su ejemplo y su virtud hacer cristalizar
unas ansias de renovación sentidas con toda intensidad. Su celo y su entusiasmo
prendieron en multitud de creyentes, que aun bastante después de su muerte
buscaban todavía su santificación siguiendo paso a paso los itinerarios de
Fructuoso, y haciendo de sus retiros y lugares de oración parajes sagrados en
los que sus almas encontraban más facilidad para acercarse a Dios; y aun siglos
más tarde, los monasterios por él fundados sentíanse satisfechos de esta
tradición, mostrando la huella de su paso apostólico.
MANUEL DÍAZ Y DÍAZ
SOURCE : https://www.mercaba.org/SANTORAL/Vida/04/04-16_S_frucruoso_de_braga.htm
Church of São Jerónimo de Real, Braga, Portugal.
Church
of São Jerónimo de Real, Braga, Portugal.
San FRUCTUOSO DE BRAGA.
M. 665.
Fructífero. Que da
fruto.
Martirologio Romano: En
Braga, en la región de Lusitania, san Fructuoso, obispo, el cual, monje y
fundador de monasterios, fue obispo de Dumio, y después, por voluntad de los
Padres del décimo Concilio de Toledo, también obispo metropolitano de Braga,
sede que, junto con sus monasterios, rigió con prudencia.
Nació en España, hijo de
un oficial del ejército visigodo. Siendo todavía muy joven renunció a sus
posesiones, las entregó a los pobres, para poder ir a la escuela palentina del
obispo Conancio, prelado famoso por su sabiduría y santidad.
Terminada esta etapa de formación, fue ordenado sacerdote, pero quiso mayor
perfección y se hizo monje y después ermitaño en el Bierzo donde tuvo muchos
discípulos (entre ellos a san Valerio de Astorga), tantos que se pensó que se
despoblaría el país. Todos admiraron la prudencia, la sabiduría y, sobre todo,
la bondad, caridad y piedad de Fructuoso. Escribió una regla monástica
inspirada en la de san Benito. En muchas ocasiones intentó alejarse de aquel
género de vida porque eran ya tantos los que acudían a él que no le dejaban
tiempo para entregarse a la oración, pero sus monjes se lo impidieron y le
obligaron a abrir nuevas fundaciones en el norte de España y Portugal.
Con todos los que
intentaron seguirle, Fructuoso fue tajante y claro: había que someterse a la
regla y quien no fuese capaz de observarla que abandonase el monasterio. La
regla hacía hincapié, sobre todo, en dos cosas: La vida de comunidad que era el
quicio de toda su vida monacal y el profundo sentido de obediencia. Fue muy
amante de hacer peregrinaciones a lugares sagrados con espíritu penitencial: al
sepulcro de santa Eulalia de Mérida, Sevilla y Cádiz, para fundar nuevos
centros monásticos y parece que hasta intentó visitar Tierra Santa y Egipto,
pero no pudo ir a causa de la oposición del rey, temeroso por su vida. San
Braulio, obispo de Zaragoza le llamó: "Brillante faro de la espiritualidad
española". Fue nombrado obispo y abad de Dumio y en el X concilio de
Toledo (656) fue nombrado metropolitano de Braga, en el reino de Galicia.
Siguió su misma línea de piedad, austeridad y amor a la soledad, pero entregado
al cuidado de su grey. Es el gran renovador de la espiritualidad del siglo VII
en España con escritos poéticos y de orden disciplinar monástico. Está
enterrado en la iglesia del monasterio de San Jerónimo el Real, en Santiago de
Compostela.
SOURCE : https://hagiopedia.blogspot.com/2013/04/san-fructuoso-de-braga-m-665.html
lunes, 1 de diciembre de
2008
El
monasterio de Compludo - La primera fundación de San Fructuoso
Compludo fue el
recóndito lugar en el que hacia el año 640 el gran patriarca del monacato
leonés, San Fructuoso, fundó el primer monasterio de lo que habría de conocerse
como la Tebaida Berciana. La trayectoria de esta fundación, dedicada
ya desde sus orígenes a los mártires de Complutum (Alcalá de Henares)
Justo y Pastor, puede reconstruirse principalmente a través de la
"Vita Fructuosi" y del testimonio de Valerio. Otras fuentes
existentes resultan mucho menos solventes, en particular una supuesta donación
de 646 del monarca visigodo Chindasvinto y su mujer Reciberga al
monasterio.
A finales del siglo IX o
principios de la centuria siguiente Compludo fue restaurado dentro
del contexto del renacimiento de la vida monástica en la comarca berciana. En
el siglo XII debió incorporarse a la iglesia de Astorga, de
forma que a partir de entonces desapareció el monasterio como tal y su recuerdo
se vio relegado a una simple dignidad del cabildo de la catedral. Los
límites de la aldea aparecen ya recogidos con precisión a mediados del
siglo XVIII en las Respuestas Generales del Catastro de la Ensenada:
"A la primera pregunta
dijeron que esta población se nombra la villa de Compludo. A la segunda
pregunta dijeron que esta dicha villa es del señorío del señor abad
de ella [...] A la tercera pregunta dijeron que el territorio que
ocupa el término de esta villa es de Oriente a Poniente media legua, y del
Norte al Mediodía lo mismo, y en circunferencia legua y media, sus
confrontaciones son al Oriente con término del lugar de Carracedo, a la
Poniente con término del lugar de Espinoso, al Norte con término del lugar del
Acebo, y al Mediodía con término del lugar de Palacios, su figura esta del
margen ... A la pregunta veinte y una dijeron haber en esta villa quince
vecinos [...] treinta casas habitables, catorce arruinadas y diez y seis
establos o caballerizas".
El corresponsal de Madoz precisa
que el término pertenecía a mediados del siglo XIX al partido
judicial de Ponferrada y ayuntamiento de los Barrios de Salas,
aunque anteriormente había sido "la capital de la abadía de su mismo
nombre, jurisdicción antigua compuesta de los pueblos de Compludo,
Palacios de Compludo, Carracedo de Compludo y Espinoso
también de Compludo". Su iglesia parroquial (San Justo y Pastor), era
matriz de Palacios de Compludo, servida por un cura de ingreso, y
presentación del cabildo de la catedral de Astorga. También había entonces
una ermita dedicada a la Asunción de Nuestra Señora.
El emplazamiento exacto
del antiguo cenobio ha venido identificándose con cierto pago situado a
kilómetro y medio al sur de la aldea, llamado "Prao de la
Iglesia". Durante los veranos de 1956 y 1957 el entonces
arquitecto-conservador del Patrimonio Nacional José Menéndez-Pidal Álvarez dirigió
unas excavaciones que sacaron a la luz diversas estructuras constructivas. No
se difundió el informe de estas catas, pero a través del testimonio del Fray
Francisco Flórez Manjarín se atisban algunas de las conclusiones
finales. Las estructuras exhumadas se habrían interpretado como
"algunas sepulturas de monjes y las estructuras pétreas de la construcción
de celdas individuales diseminadas por el valle". También a través de este
autor sabemos que eran dos los capiteles que se conservaban en 1966 en la
iglesia parroquial de Compludo, junto con una basa ática. Ésta última la
encontramos en un edificio, tal vez la casa rectoral, haciendo las veces de
basamento de un pie derecho de madera en una fotografía que acompaña la edición
del libro "Compludo. Pueblecito leonés con historia", de 1964.
Existe una cierta
confusión sobre todo esto, pues en varias publicaciones se atribuye a Menéndez Pidal el
hallazgo de los restos altomedievales hoy conservados en la iglesia
parroquial y en el museo del Bierzo, y tampoco existe acuerdo sobre el número
de piezas existentes.
La localización de las
piezas altomedievales, o al menos de una parte de ellas, se debe, en
realidad, a Gómez Moreno. En su visita a la localidad en 1906-1908 no
encontró ningún resto visible del antiguo monasterio en el lugar señalado por
la tradición:
"pero, registrando
la casa rectoral, llegué a descubrir restos que pudieron alcanzar al
tiempo de Fructuoso. Ellos son unas basa ática de mármol con vetas azuladas,
para columna de 25 cms. de diámetro, y un capitel, de otra tanta altura y
corintio, si bien desarrollado con cierta novedad. Compónese de
cuatro primeras hojas, anchas y lisas, piñas intercaladas, otras cuatro hojas
iguales encima, hacia los ángulos, y en medio florón y hojillas bien
labrados; no tiene collarino. Es buena pieza, bastante original y del mejor
arte visigodo".
El texto fue publicado en
su Catálogo Monumental de la provincia de León. Este capitel se
custodia en la actualidad en el Museo del Bierzo por cesión hecha por la
parroquia de la localidad.
SOURCE : https://bierzoprerromanico.blogspot.com/2008/12/el-monasterio-de-compludo.html
Voir aussi : http://orthodoxievco.net/ecrits/vies/synaxair/avril/fructueux.pdf