lundi 2 mars 2015

Bienheureux CHARLES le Bon, comte de FLANDRE, martyr


Portrait de Charles le Bon, Cathédrale Saint-Sauveur de Bruges.

Bienheureux Charles le Bon, martyr

Charles Ier de Flandre, dit Charles le Bon, né Charles de Danemark vers 1083, est le fils du roi du Danemark Knut IV et d'Adèle de Flandre. Son père ayant été assassiné en 1086, il est emmené par sa mère en Flandre où il grandit à la cour de son grand-père Robert Ier et de son oncle Robert II. Il part à la croisade en 1096 puis devient un proche conseiller du nouveau comte Baudouin VII. En 1118, il épouse l'héritière du comte d'Amiens, Marguerite de Clermont. En 1119, il devient comte de Flandre, titre qu’il devra défendre vaillamment face à de nombreux opposants. Charles de Danemark gagne rapidement une réputation de grande vertu et de générosité envers les pauvres, ce qui lui vaut son surnom de “bon”. Sa bonté s’exerçait sans affectation ; il est bon sans être faible, et naturellement fort pieux. Sa réputation est telle que le siège impérial et le trône de Jérusalem lui sont tour à tour proposés. Mais il décline ces deux offres, arguant qu’il préférait se consacrer au bonheur de ses sujets flamands. L’hiver 1126-1127 est particulièrement terrible en Flandre. Charles empêche que le grain soit vendu à des prix excessifs, ordonne que la moitié des semis à planter soient des semis de pois et de fèves, qui arrivent à maturité plus rapidement que les blés ; il visite les greniers des riches et organise la distribution de leurs grains en les vendant à coût modéré, faisant reverser le bénéfice à leurs propriétaires légitimes, distribue pain et argent, et interdit la fabrication de la bière. Mais le 2 mars 1127, il est brutalement assassiné dans l’église St-Donatien de Bruges pendant la messe du mercredi des Cendres par des marchands à la solde de la branche cadette de Flandre. Très populaire, Charles a été très vite considéré comme un martyr et un saint.




Bienheureux Charles le Bon, comte de Flandre.

Le Bienheureux Charles le Bon, naquit en 1081. Il participa à la première Croisade avec son oncle Robert qui devint roi de Jérusalem. A la mort de son cousin Baudouin, Charles hérita du comté de Flandre. Il devint ensuite comte d'Artois et de Picardie. 

Homme bon et pieux, il imposa la “Trêve de Dieu” et réprima le marché noir en temps de famine. Par ses actions en faveur des pauvres, il se fit des amis chez les ceux-ci et des ennemis parmi les puissants. 

C'est ainsi qu'il succomba, victime de son amour pour la justice. Il fut assassiné dans la cathédrale Saint Donat de Bruges, alors qu'il priait avant d'assister à la messe matinale, le mercredi des Cendres 2 mars 1127. 

Le roi de France Louis VI le Gros fonda, à la mémoire de ce cousin qu’il aimait, le monastère cistercien de Chaalis, aux portes de Paris. 

Le culte du Bienheureux Charles le Bon fut approuvé par le Pape Léon XIII en 1882. A cette occasion, il fut nommé patron secondaire de la Belgique.


Mort de Charles le bon. Enluminure des Grandes Chroniques de France, XIVe siècle. Paris, BnF, département des Manuscrits, Français 2813, folio 206 verso.


Bienheureux Charles le Bon

Comte de Flandre, martyr (+ 1127)

ou Charles Ier de Flandre.

Fils du roi Knut IV (Saint Canut du Danemark), il participa à la première croisade. A son retour, il devint comte des Flandres, de Picardie et d'Artois. Sa bonté lui fit des amis chez les pauvres et sa justice lui attira la haine des grands de ce monde qui l'assassinèrent pendant la messe dans l'église Saint-Donatien de Bruges. Cette mort d'un homme pénétré de l'amour de Dieu fut considérée comme un martyre par la dévotion populaire. Son culte fut confirmé en 1883. 

À Bruges en Flandre, l’an 1127, le bienheureux Charles le Bon, martyr. Prince du Danemark et ensuite comte de Flandre, il se montra gardien de la justice et défenseur des pauvres, jusqu’au jour où il fut tué par des soldats conjurés, qui refusaient la paix qu’il voulait leur imposer.

Martyrologe romain

Celui qui veut ici-bas porter un amour au cœur doit s’attendre à traverser peines et joies. Il ne suffit pas de me donner une partie du jour.

Bienheureux Henri Suso - Livre de la Sagesse éternelle

<

Charles est un nom d'origine germanique qui signifie "fort" (karl). 

On fête le 4 novembre saint Charles Borromée et le 28 septembre, saint Charles de Blois. En Belgique et dans le diocèse de Lille, on fête le bienheureux Charles surnommé le Bon. C'était au XIIe siècle. Il était le quatrième fils d'un roi vénéré comme saint : Canut, roi du Danemark, fêté le 19 janvier. Devenu comte de Flandre, la principauté de son grand-père, Charles prend part à la première Croisade en Terre Sainte. Dans ses territoires, il fut un ardent promoteur de la Trêve de Dieu : la cessation des hostilités pendant l'Avent, le Carême et le temps de Pâques. Cette Trêve avait été initiée au siècle précédent par saint Odilon, Abbé de Cluny, fêté le 4 janvier.

Le comte Charles défendait avec intrépidité les pauvres contre ceux qui les exploitaient, aussi bien les clercs que les laïcs. Ce courage lui valut son principal titre de noblesse qui lui est resté : le Bon. Il luttait aussi avec vigueur contre ceux qui spéculaient sur le commerce du blé. Ce sera la cause de sa mort. Le 2 mars 1127 - c'était le mercredi des Cendres - il assistait, comme chaque jour, à la Messe - il est blessé à mort par ses adversaires, dans l'église st. Donatien de Bruges. Sa politique fut toujours de rappeler que personne, et d'abord les seigneurs et le clergé, n'est au-dessus des lois de l'Etat.

Rédacteur : Frère Bernard Pineau, OP

Statue de Charles le Bon

dans la basilique du Saint-Sang de Bruges


Bl. Charles the Good

In 1086, St. Canute, King of Denmark and father of Blessed Charles the Good, was slain in St. Alban's Church, Odence. Charles who was only a few years old was taken by his mother to the court of Robert, Count of Flanders, his maternal grandfather. When he grew up, he became a knight and accompanied Robert in a crusade to the Holy Land where he distinguished himself; on their return, Charles also fought against the English with his uncle. On Robert's death, his son Baldwin succeeded him and designated Charles as the heir. At the same time, he arranged for Charles' marriage to the daughter of the Count of Clermont. During Baldwin's rule, Charles was closely associated with him, and the people came to have a high regard for his wise and beneficent ways as well as his personal holiness. At Baldwin's death, in 1119, the people made his cousin their ruler.  Charles ruled his people with wisdom, diligence, and compassion; he made sure that times of truce were respected and fought against black marketeers who horded food and were waiting to sell it at astronomical prices to the people. This encouraged their undying wrath and one day in 1127 as Charles was praying in the Church of St. Donatian they set upon him and killed him.Blessed Charles the Good  feast day is March 2nd.

SOURCE : http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=483




March 2

St. Charles the Good, Earl of Flanders, Martyr

HE was son of St. Canutus king of Denmark, and of Alice of Flanders, who, after the death of his father, carried him, then an infant, into Flanders, in 1086. His cousin-german Baldwin the Seventh, earl of Flanders, dying without issue in 1119, left him his heir by will, on account of his extraordinary valour and merit. The young earl was a perfect model of all virtues, especially devotion, charity, and humility. Among his friends and courtiers, he loved those best who admonished him of his faults the most freely. He frequently exhausted his treasury on the poor, and often gave the clothes off his back to be sold for their relief. He served them with his own hands, and distributed clothes and bread to them in all places where he came. It was observed that in Ipres he gave away, in one day, no less than seven thousand eight hundred loaves. He took care for their sake to keep the price of corn and provisions always low, and he made wholesome laws to protect them from the oppressions of the great. This exasperated Bertulf, who had tyrannically usurped the provostship of St. Donatian’s in Bruges, to which dignity was annexed the chancellorship of Flanders, and his wicked relations the great oppressors of their country. In this horrible conspiracy they were joined by Erembald, castellan or chief magistrate of the territory of Bruges, with his five sons, provoked against their sovereign because he had repressed their unjust violences against the noble family De Straten. The holy earl went every morning barefoot to perform his devotions early before the altar of the Blessed Virgin in St. Donatian’s church. Going thither one day, he was informed of a conspiracy; but answered: “We are always surrounded by dangers, but we belong to God. If it be his will, can we die in a better cause than that of justice and truth?” Whilst he was reciting the penitential psalms before the altar, the conspirators rushing in, his head was cloven by Fromold Borchard, nephew to Bertulf, in 1124. He was buried in St. Christopher’s church at Bruges not in that of St. Donatian, as Pantoppidan proves. Borchard was broken alive on the wheel, and Bertulf was hung on a rack at Ipres, and exposed on it to be torn by furious dogs, and at length was stoned to death by beggars whilst he remained on that engine. St. Charles’s shrine was placed by an order of Charles Philip Rodoan, fourth bishop of Bruges, in 1606, in the chapel of the Blessed Virgin, and ever since the year 1610 an high mass in honour of the Trinity is sung on his festival. See the life of this good earl by Walter, archdeacon of Terouenne, and more fully by Gualbert, syndic of Bruges, and by Ælnoth, a monk of Canterbury and Danish missionary at that time. See also Molanus and Miræus in their martyrologies; Henschenius, p. 158. Robertus de Monte in Append. ad Chronicon Sigeberti ad an. 1127. Jac. Maierus, Annal. Flandriæ, l. 4, p. 45, 46. Likewise Ericus Pantoppidanus in his Gesta Danorum extra Daniam. Hafniæ, 1740, t. 2. sec. 1. c. 5. sec. 32. p. 398.

Rev. Alban Butler (1711–73).  Volume III: March. The Lives of the Saints.  1866.

SOURCE : http://www.bartleby.com/210/3/025.html

Reliquary of the blessed Charles I of Flanders, Sint-Salvator, Brugge


Blessed Charles the Good

Also known as

Charles of Flanders

Memorial

2 March

Profile

Born a prince, the son of King Saint Canute of Denmark and Adela of Flanders. After his father‘s murder, he was raised in the court of his maternal grandfather, Robert de Frison, Count of Flanders (part of modern Belgium. Fought in the Second Crusade. Succeeded Robert II as count of Flanders in 1119Married into the family of the Duke of Clermont (in modern France. His rule was a continuous defense of the poor against profiteers of his time, both clerical and lay. Called the Good by popular acclamation. Reformed laws to make them more fair, supported the poor, fed the hungry, walked barefoot to Mass each day. Martyred in the church of Saint Donatian of Rheims at Bruges by Borchard, part of a conspiracy of the rich whom he had offended.

Born

1083

Died

beheaded on 2 March 1127 at BrugesBelgium

relics at the Cathedral of Bruges

Beatified

1883 by Pope Leo XIII (cultus confirmed)

Patronage

counts

Crusaders

BurgesBelgiumdiocese of

Representation

nobleman with a purse and a sword

after his martyrdom in the cathedral

SOURCE : http://catholicsaints.info/blessed-charles-the-good/

Image of Charles I on his reliquary in the Sint-Salvatorskathedraal, Bruges, Belgium


March 2: Blessed Charles the Good 

“In Bruges, in Flanders, memory of Blessed Charles the Good, Martyr, that the Prince of Denmark and later count of Flanders, Justice guarding and defending the poor, until he was killed by soldiers that he had tried to pacify.” (from the Roman Martryology)

Today, March 2, we celebrate the feast of Blessed Charles the Good (1083-1127), Count and Ruler of Flanders (modern day Belgium), and tireless protector of the poor and needy. Named “the Good” by popular acclaim, Charles ruled his peoples with equity, loyalty, and love, espousing the virtues of Christianity and leading many to the Lord.

Charles was born the son of Saint Canute, King of Denmark. When his father was murdered when Charles was just 5 years old, his mother took him to the court of her father, the Count of Flanders in Bruges. Charles grew up in the court, learning the life of royalty, but also maintaining daily practice, prayer, and religious observance. When he reached the age of service, Charles became a night and accompanied his uncle on the Second Crusade. Upon his return, he was placed as leader of the county of Flanders.

Count Charles led his people with a profound emphasis on justice, based upon the Holy Scriptures and teachings of Christ. Each night after dinner, he met with learned theologians who explained the Scriptures to him. He then used this knowledge to enact fair and just laws throughout the county. He forbade blasphemy, and looked with special care to those who were easily taken advantage of or exploited, including widows, the poor, and orphans. Those who were convicted of exploiting this fragile groups, Charles punished swiftly, but fairly. He led by example, expecting nothing more from his subjects than he, himself, was prepared to do.

Charles became so well loved and respected that he was pressured to assume the imperial throne when it was vacated. He, for his part, declined, preferring to spend his time caring for the people of Flanders. Charles proclaimed peace, citing “the Truce of God,” and putting to an end the frequent fighting and violence of the country. He lived without the typical pomp and luxury of royalty of the times, instead streamlining and downsizing his government to better provide for the poor. He decreased taxes on the poor and increased wages. When nobles, whose lifestyles were hurt by his decrees complained, he kindly answered them saying: "It is because I am so aware of the needs of the poor and the pride of the rich." Everyday, the poor and hungry in his kingdom were fed at his castles, especially when great famine fell across the counties in 1125. 

As a sign of his daily penance, Charles went barefoot and wore the clothing of peasants. He attended Mass each day, relying on the priests and clergy he encountered to correct his laws if they violated the teachings of the Scriptures. So convinced of the power of forgiveness, Charles established that all convicted criminals sentenced to death were to confess and receive communion on the day preceding the execution of the sentence.

Eventually, Charles the Good angered enough of his noblemen that they hatched a plot to rid themselves of the do-gooder. They found him at the Church of Saint Donatian, as was his habit, and beheaded him while he knelt in prayer before the alter of Our Lady.

The life of Blessed Charles the Good reminds us of each of our roles in promoting truth, equality, and social justice. Blessed Charles forewent the comforts and luxuries afforded to royalty to better serve his fellow man—whom he considered equal to himself. Today, we pray for justice and equity amongst the peoples of the world, and look to the Church as a leader in the promotion of human love, acceptance, and peace.

Father, you have given all peoples one common origin.

It is your will that they be gathered together 

as one family in yourself.

Fill the hearts of mankind with the fire of your love

and with the desire to ensure justice for all.

By sharing the good things you give us,

may we secure an equality for all 

our brothers and sisters throughout the world.

May there be an end to division, strife and war.

May there be a dawning of a truly human society

built on love and peace.

We ask this in the name of Jesus, our Lord.

Amen. 

SOURCE : http://365rosaries.blogspot.ca/2011/03/march-2-blessed-charles-good.html

Karel Flandry, Een geschiedenis van Vlaanderen - Archives départementales du Nord , Rijsel


Beato Carlo il Buono Martire

2 marzo

Danimarca, 1081 – Fiandre (Belgio), 2 marzo 1127

Carlo il Buono, principe danese, figlio del santo re CanutoIV, ottenne la corona di conte di Fiandra da parte materna. Dopo una breve parentesi iniziale, il suo regno fu caratterizzato da pace e giustizia. Dedito alla difesa ed all’aiuto dei poveri e dei deboli, venne ucciso da uomini d’arme che egli aveva cercato di pacificare. Leone III lo beatificò ufficialmente nel 1882 ed il nuovo Martyrologium Romanum lo ricorda ancora oggi nell’anniversario del martirio.

Patronato: Fiandre, Belgio

Emblema: Palma

Martirologio Romano: A Bruges nelle Fiandre, nell’odierno Belgio, beato Carlo Bono, martire, che, principe di Danimarca e poi conte delle Fiandre, fu custode della giustizia e difensore dei poveri, finché fu ucciso dai soldati che cercava invano di indurre alla pace.

Il beato principe e martire Carlo il Buono fu il figlio quartogenito del re danese San Canuto IV, anch'egli martire, e di Adele o Alice di Fiandra, figlia di Roberto il Frisone. Carlo aveva all'incirca solo cinque anni alla morte di suo padre e fu allora condotto a Bruges alla corte del nonno materno, il conte delle Fiandre. Qui fu allevato e creato cavaliere. Partì dunque per la Terra Santa con suo zio Roberto di Gerusalemme, ove prese parte alle imprese dei crociati. Sopravvissuto a qualche ferita, ricoperto di cicatrici poté fare ritorno in Europa.

Baldovino della Hache, suo cugino di primo grado, che nel 1111 succedette come conte delle Fiandre a Roberto di Gerusalemme, non avendo eredi lasciò in eredità la contea a Carlo a scapito di Guglielmo d'Ypres, suo parente di eguale grado. Gli fu data in sposa Margherita, figlia del conte di Clermont Renato, che gli portò in dote la contea di Amiens. Infine Baldovino lo associò al governo dei suoi stati.

La dolcezza e l'equità che lo contraddistinsero fecero sì che, al momento della sua ascesa al trono, nel 1119, Carlo fosse già considerato quale un padre ed un protettore.

Ma la gioia pubblica fu turbata dalla contessa Clemenza, madre del defunto conte Baldovino. Favorevole a Guglielmo d'Ypres, questa principessa organizzò una lega di principi che dichiararono guerra al giovane Carlo. Con l'aiuto di Dio questi riuscì a trionfare sui suoi nemici. In qualità di conte di Amiens e di vassallo del re di Francia, Carlo poté venire in soccorso di quest'ultimo quando l'imperatore Carlo V invase la Champagne nel 1123. Tutto ciò contribuì a far sì che il nome di Carlo il Buono divenisse paradossalmente sempre più temibile tra gli stranieri.

Messe da parte le numerose guerre che avevano rattristato l'inizio del suo regno, Carlo si prodigò nel far regnare la pace e la giustizia nei suoi stati. Proclamò la “tregua di Dio”, volta a vietare ai suoi sudditi l'uso della armi per porre fine alle frequenti risse. Puntò molto sull'esempio: semplice e modesto nei suoi atteggiamenti, era solitò praticare un'austerità tipica dei religiosi. Nemico del fasto, ridusse i propri dipendenti al fine di diminuire le imposte del popolo ed aumentò lo stipendio ai proprio fattori. Pieno di sollecitudine verso i poveri, arrivava addirittura di privarsi dei propri vestiti per donarli loro. Era solito restare a piedi nudi in segno di devozione nel compiere i suoi quotidiani atti di carità.

Carlò si mostrò sempre rispettoso sia dei preti secolari che dei religiosi: sollecitava ed accoglieva i loro pareri con una sincera umiltà, li ringraziava quando gli segnalavano degli errori da correggere, li ricompensava con una specialissima protezione. Ogni sera si faceva spiegare alcuni passi biblici da tre dottori in teologia. 

Stabilì che i tutti condannati a morte dovessero confessarsi e ricevere la comunione il giorno precedente all'esecuzione della pena. 

Nel 1125 una terribile carestia si abbatté sulle Fiandre e sulla Piccardia. Questa fu per Carlo un occasione di manifestare la sua sollecitudine e la sua carità. Ogni giorno provvedette a sfamare ben cento poveri a Bruges e volle che ugualmente accadesse in ciascuno dei suoi castelli. Sempre quotidianamente era solito provvedere ad abbigliare cinque poveri. Dopo queste generose distribuzioni partecipava alla messa in chiesa, cantava alcuni salmi e donava ancora dei soldi ai mendicanti. Il resto delle sue giornate lo trascorreva redigendo dei nuovi regolamenti volti a risolvere i mali temporali che ancora affliggevano il suo stato e prevenirne il ritorno. Alla morte senza eredi del Sacro Romano Imperatore, vi fu la proposta di eleggere proprio Carlo, conte di Fiandra. Cercò dunque consiglio tra alcuni suoi baroni, ma solo una piccola parte lo spinse ad accettare lo scettro imperiale, poiché la maggioranza temeva di perdere colui in cui riconosceva un vero padre delle Fiandre. Carlo seguì il consiglio di questi ultimi. Declinò ugualmente la corona di Gerusalemme che gli fu offerta quando Baldovino fu imprigionato dai turchi. Preferì dunque consacrarsi totalmente al bene delle Fiandre.

Ma non tutti vedevano di buon occhio l'operato di Carlo e non appena si verificò l'ennesima lite tra uomini d'arme, egli tentò con ogni sforzo di giungere come al solito ad una soluzione pacifica, escludendo dunque il ricorso alle armi. Ciò portò quasi tutti i congiurati ad essere d'accordo su un unico punto: si riunirono una sera nella casa di uno di essi, congiunsero le mani in segno d'alleanza e trascorsero l'intera notte ad organizzare l'esecuzione di un attentato nei confronti di Carlo.

L'indomani mattina, 2 marzo 1127, questi, dopo essersi come sempre prodigato nell'assistenza ai bisognosi, il conte si recò per la messa nella chiesa di Saint-Donatien, attigua al suo palazzo. Qui i malfattori poterono così portare a compimento il loro malvagio piano, ottenendo a Carlo la corona del martirio. Il suo corpo fu sepolto provvisoriamente nel luogo stesso dell'assassinio, ma senza alcuna solennità poiché il luogo sacro era stato violato da un omicidio sacrilego. La cerimonia funebre si tenne dunque tra le mura della città, nella chiesa di Saint-Pierre. Il re di Francia, Luigi il Grosso, chiamato in Fiandra dai baroni del paese, vendicò la morte del conte suo parente punendo gli assassini secondo la giustizia della legge. Dopo alcune settimane il suo corpo fu riesumato e trovato incorrotto. Fu allora traslato nella chiesa di Saint-Christophe e solo dopo il 25 aprile, con la riconsacrazione della chiesa, poté fare ritorno a Saint-Donatien. In seguito le sue reliquie entrarono a far parte del tesoro della cattedrale di Bruges.

Il culto verso Carlo il Buono sembrava essersi affievolito a causa dell'oblio del tempo, quando arrivò finalmente nel 1882 la conferma ufficiale da parte del pontefice Leone XIII, che gli conferì così il titolo di “beato”. In seguito a questo atto il glorioso martire, conte di Fiandra, poté essere dichiarato patrono secondario del neonato Regno del Belgio.

Ad incentivare il suo culto all'alba del terzo millennio ha contribuito il nuovo Martyrologium Romanum, che lo ricorda così nell'anniversario dell'assassinio: “A Bruges, in Fiandra, ricordo del Beato Carlo il Buono, martire, che, principe di Danimarca e in seguito conte di Fiandra, visse custodendo la giustizia e difendendo i poveri, finché venne ucciso da uomini d'arme che egli aveva cercato di pacificare.”

Autore: Fabio Arduino

SOURCE : http://www.santiebeati.it/dettaglio/92287

Châsse de Charles le Bon oeuvre de Jean-Baptiste Béthune, 1883, cathédrale Saint-Sauveur à Bruges


† 1127  Karel de Goede

Onder: Overweging door Karel

Karel de Goede (ook van Vlaanderen of Carolus Bonus), Brugge, Vlaanderen, België; graaf van Vlaanderen, weldoener & martelaar; † 1127.

Feest 2 maart.

Jeugd

Karel was een zoon van de heilige koning Knud IV van Denemarken († 1086; feest 10 juli).

Deze regeerde van 1080-1086 en probeerde ernst te maken met zijn christelijke levensovertuiging door in zijn land vooral de christelijke cultuur te bevorderen. De geestelijkheid gaf hij aanzien, streefde ernaar dat de kerkelijke wetten werden nageleefd en liet overal kerken, kapellen, hospitalen, kloosters en scholen bouwen. Dit alles bracht wel met zich mee, dat het koningschap steeds meer macht kreeg. Dat wekte haat en afgunst bij de landadel. De edelen wisten hem te vermoorden op 10 juli 1086 in de kerk van de Sint Albanus te Odense.

Karel was nog maar een kind, toen zijn vader werd gedood en zijn moeder, koningin Adela, met hem naar Vlaanderen vluchtte. Daar woonde Karels opa, graaf Robrecht I. Terwijl zijn moeder hertrouwde met de hertog van Apulië, kreeg hij in Vlaanderen zijn opleiding. Hij leerde lezen en schrijven en bekwaamde zich in alle vaardigheden waarover een toekomstig ridder diende te beschikken. Uitdrukkelijk wordt vermeld dat hij vroom en godsdienstig was.

In 1093 overleed graaf Robrecht. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Robrecht II. Deze nam deel aan de kruistocht tegen de Saraceense bezetters van het Heilige Land in 1099. Daar vestigde hij de aandacht op zich door zijn moed en strategisch inzicht. Door zijn aandeel in de bevrijding van Jeruzalem op 15 juli van dat jaar kreeg hij de bijnaam Robrecht van Jeruzalem.

Karel was nog een tiener, te jong om mee te gaan met zo’n riskante onderneming. Hij heeft zijn oom na drie jaar afwezigheid zien terugkeren. Een glorieus moment. Het zal de vrome ridderidealen in zijn hart hebben aangewakkerd. Niet lang daarna ging hij zelf op kruistocht, en keerde op zijn beurt terug, overladen met eer en roem, omdat hij zich had onderscheiden in moed en liefde voor de heilige plaatsen. Enkele maanden na zijn terugkeer sneuvelde oom Robrecht II tijdens een of ander beleg: 1111.

Raadsman

Hij werd opgevolgd door zijn achttienjarige zoon Boudewijn VII. De jongeman stond bekend om zijn rechtvaardigheid. Hij droeg altijd een bijl bij zich, een ‘happe’,  om de orde te handhaven. Vandaar dat hij de geschiedenis is ingegaan als Boudewijn Hapken. Hij koos Karel als zijn vertrouwensman en samen maakten zij een eind aan de onophoudelijke familietwisten die Vlaanderen tot dan toe teisterden. ‘Om het bezit van de macht werd in die feodale maatschappij geïntrigeerd, uitgehuwelijkt, gestreden en desnoods geroofd en gemoord,’ aldus Carlos H. Vlaemynck wiens beschrijving wij hier volgen. Om weerloze mensen te beschermen tegen dit geweld, had men in de afgelopen jaren al geprobeerd paal en perk te stellen aan deze privé-oorlogjes. Zo hadden de Franse bisschoppen een ‘Godsvrede’ afgekondigd, welke ook was overgenomen door de Vlaamse graaf. Deze hield in dat er slechts honderd dagen per jaar gevochten mocht worden. Het was in ieder geval verboden tijdens de advent en de vasten, op feestdagen van belangrijke heiligen en door de week van woensdagavond tot maandagmorgen.

Boudewijn Hapken overleed op 17 juni 1119 aan de gevolgen van de verwondingen die hij had opgelopen tijdens een gevecht met de Engelsen bij de verdediging van  de Franse stad Eu. Omdat hij kinderloos was, wees hij op zijn sterfbed zijn vertrouweling Karel aan als zijn opvolger. Daarmee sneed hij de pas af van  een aantal andere gegadigden die reeds op de loer lagen om zich van het graafschap meester te maken.

Graaf van Vlaanderen

Twee jaar tevoren was Karel getrouwd met Margaretha van Clermont. Zijn eerste zorg was het handhaven van de Godsvrede. Dat was al niet eenvoudig. Ook had hij veel te stellen met zogeheten ‘ministerialen’, de dienstadel: lieden die vanuit lagere klassen tot eenvoudige adel waren opgeklommen, en zich nu wilden laten gelden.

In 1123 bereikte hem het verzoek vanuit Palestina om daar koning van Jeruzalem te worden. Men herinnerde zich zijn moed en vroomheid nog heel goed. De vorige koning was door de Saracenen gevangen genomen en de toestand stond er niet best voor. Men had er alle vertrouwen in dat Karel hier de ideale vorst zou zijn. Karel was vereerd met het vertrouwen en de complimenten, maar hij antwoordde dat hij thuis nog veel te doen had, en dat hij de onderdanen die onder de onderlinge familietwisten te lijden hadden, niet in de steek wenste te laten. Twee jaar later stonde de Duitse keurvorsten op de stoep. Of hij niet keizer wilde worden van het Heilige Roomse Rijk. Nog eervoller. Weer wees hij het verzoek van de hand.

Handhaver van recht en orde

Karel toonde zich een sociaal voelend vorst. Hij was begaan met de armen en de eenvoudige mensen uit zijn graafschap. Dat bleek eens te meer, toen er in 1126 hongersnood uitbrak. In 1124 en 1125 waren de winters streng geweest; het land had nagenoeg niets opgeleverd. Karel vaardigde een verbod uit om bier te brouwen, zodat het graan dat daarvoor nodig was, gebruikt kon worden om brood te bakken. Tegelijk stelde hij een maximumprijs vast voor wijn, om te voorkomen dat handelaren misbruik zouden maken van het biertekort. De bakkers legde hij op een kleiner formaat brood te bakken, zodat het ook voor arme mensen nog mogelijk was iets te kopen. Zelf doorkruiste hij zijn grondgebied om te controleren of men zich aan zijn bepalingen hield. Bij zulke gelegenheden kocht hijzelf brood om het aan de armen ter plaatse uit te delen. Grafelijke residenties deden dienst als voedselbanken. Soms deelde men ook kleding uit aan lieden bij wie de kleren in rafels van het lijf hingen..

Natuurlijk waren er altijd lieden die winst probeerden te slaan uit de schaarste en woekerprijzen rekenden. Daartoe behoorde Bertulf, de proost van de St-Donaaskerk te Brugge.

Deze was gelegen op de plek waar zich thans het plein van de Burcht bevindt.

Niemand wist dat de familie van Bertulf, het geslacht  Eremboud, eigenlijk behoorde tot de ‘ministerialen’. Weliswaar had hij zich opgewerkt tot voorzitter van het kapittel en kanselier van Vlaanderen, maar het was zijn dagelijkse zorg dat zijn lage afkomst niet aan het licht zou komen.

Tijdens Karels controletochten door zijn graafschap waren er te Brugge schepen uit het oosten aangekomen, tot de boord toe gevuld met graan, bestemd voor de uitgehongerde bevolking. De Erembouds maakten gebruik van Karels afwezigheid en kochten grote hoeveelheden op om deze met woekerwinst door te verkopen. Maar zodra Karel bij terugkomst hiervan hoorde, nam hij woedende maatregelen. Hij ontbood Bertulf die hij flink de les las. De man mompelde nog dat het alleen maar voor eigengebruik was. De graaf liet de goed verborgen voorraden graan uit zijn kelders en van zijn zolders halen, en gaf hem het geld terug dat hij ervoor betaald had. Vervolgens stelde hij het graan ter beschikking van de arme bevolking.

Dit alles zette kwaad bloed bij zijn tegenstanders. Zij noemden hem Karel de Dwaze. Intussen zag Karel er ook op toe dat de ‘Godsvrede’ werd nageleefd. Hoe vaak gebeurde het niet dat iemand vanuit een hinderlaag werd vermoord. Dat ging echter in tegen de ridderethiek. Met het oog daarop verbood hij het dragen van wapens.

De wraak

Overbodig te zeggen dat Bertulf en zijn familie zonnen op wraak. De aanleiding kwam, toen Karel weer eens een riddertoernooi organiseerde. Bij die gelegenheid gaf een der ridders te kennen niet te willen vechten met zijn tegenstander, Robrecht de Crecques, omdat hij geen ridder was, maar een horige. Deze Robrecht was immers getrouwd met een horige vrouw en de Vlaamse wet bepaalde, dat een edelman die benden zijn stand gehuwd was, na één jaar en één dag samenleven zelf tot die lagere stand verviel. En dat was het geval bij De Crecques. De vrouw van deze De Crecques bleek de nicht van Bertulf. Eens te meer werd deze met zijn neus op het feit gedrukt dat hij niet van adellijke afkomst was. Natuurlijk vocht hij de beschuldiging aan, en beweerde wel degelijk van vrije afkomst te zijn. Graaf Karel belegde een rechtszitting waarin de Erembouds werden opgeroepen hun vrije afkomst aan te tonen. Maar daartoe waren zij niet in staat. Nu liep de familie het risico uit alle functies en ambten te worden ontheven die alleen aan adellijke lieden waren voorbehouden. De Erembouds besloten tijdens een geheime bijeenkomst te Ieper graaf Karel uit de weg te ruimen.

Het was een neef van proost-kanselier Bertulf, Borsiard, die zich belastte met de uitvoering van deze taak. Deze man had zijn eigen reden om Karel te haten. Kort tevoren was hij door de graaf streng gestraft vanwege het schenden van de ‘Godsvrede’. Hij had in de tijd dat de graaf er niet was, middels gewapende strooptochten goederen van anderen verwoest of geplunderd. Daarop had Karel in overleg met zijn raadslieden besloten dat zijn stenen kasteeltje moest worden afgebroken.

In de vroege ochtend van 2 maart van het jaar 1127 is het zo mistig dat je op een speerlengte al niets meer kan zien, aldus een kroniek die het gebeurde nauwkeurig verslaat. Vergezeld van enkele ridders en wat bedienden gaat de graaf naar de St-Donaaskerk vlak naast zijn kasteel om er de mis bij te wonen. Tijdens de mis heeft hij juist een arme vrouw die bij  hem voorbij was gekomen wat geld toegestopt, als uit het donker geruisloos zes gestalten opduiken, gehuld in wijde mantels waarin ze hun zwaard verborgen houden. Boisard snelt op de graaf toe die geknield voor het altaar zit. Heel even raakt hij de graaf aan met zijn zwaard, zodat deze opkijkt; met één houw maakt de aanvaller een eind aan het leven van Karel de Goede. Ook degenen die de met de graaf zijn meegekomen, worden genadeloos afgemaakt.

Zo verging het Karel op precies dezelfde wijze als zijn vader. Omgebracht tijdens zijn gebed in de kerk omwille van de rechtvaardigheid.

Daags na de aanslag werd Karel bijgezet in de St-Donaaskerk. De volgende dag was het nieuws van deze gebeurtenissen al doorgedrongen in Frankrijk en Engeland. De daders werden uiteindelijk allemaal gegrepen en ter dood gebracht.

Verering & Cultuur

Van het begin af hebben de gelovigen Karel de Goede vereerd als een martelaar: iemand die net als Jezus zijn leven heeft gegeven voor de goedheid van God. Op de plek van zijn dood is sinds enige jaren een gedenkteken aangebracht. Zijn relieken bevinden zich in de Brugse St.-Salvatorkerk. Hij werd zalig verklaard in 1883 door paus Leo XIII.

Patronaten

Hij is patroon van bisdom Brugge.

Afgebeeld

Hij wordt afgebeeld als graaf met ambtsketenen en zwaard (om recht te spreken); met een beurs met geld of geldstukken om als aalmoes uit te delen.

Karel de Goede van Vlaanderen

'Bericht van boven' KRO Radio 5 zondag 2 maart 2008

Zeg eens eerlijk. U ziet een groepje opgeschoten jongeren autoruiten kapotslaan, of spiegels afbreken. Zou u er iets van zeggen? Of toch maar liever doorlopen? Of u ziet dat twee kerels een fiets meenemen. Zou u beginnen te roepen? Of denkt u aan al die keren dat iemand er wat van zei en in elkaar geslagen werd, of zijn goede burgerschap zelfs met de dood moest bekopen?

Mijn vader zei d’r wat van. En moest het inderdaad met de dood bekopen. Ik was nog een kind van twee. Mijn vader was de koning van Denemarken: Knud de Vierde. Hij nam het op voor de arme mensen. Hij beschermde ze tegen de arrogantie van kwaadwillende edellieden. Hij pikte het niet, als ze mensen bedreigden, beroofden of toetakelden. Ze hebben hem nota bene in de kerk overvallen. Daar draagt de koning geen wapens. Hij kon zich niet beschermen, en werd op lafhartige wijze gedood. Mijn moeder, de koningin, moest vluchten. Met mij. Ze ging terug naar haar familie, hier in Vlaanderen. Ze heeft me er vaak over verteld. Ze had er veel verdriet van. Maar ze besloot haar verhaal altijd met de woorden: “Maar jongen, ik zou er nog veel meer verdriet van gehad hebben, als hij niks gedaan had. Nu kunnen we trots zijn op je vader.”

Bent u trots op die slachtoffers van zinloos geweld? Houdt u ze in ere? Zou u hun voorbeeld volgen?

U hoeft geen antwoord te geven. Maar laat ik u zeggen: ik heb het voorbeeld van mijn vader gevolgd. En met mij is het net zo gegaan. Op een goed moment werd ik graaf van Vlaanderen. Mijn thuiskasteel stond in Brugge. Toen brak er hongersnood uit. Ik verbood bier te brouwen, zodat alle graan gebruikt kon worden voor de broodproductie. Bovendien droeg ik de bakkers op kleine broodjes te bakken, zodat ook arme mensen nog brood konden kopen. Ik ging persoonlijk het land in om te zien of er wat van mijn maatregelen terecht kwam. Tijdens mijn afwezigheid liep een schip de haven binnen dat volgeladen was met graan. Een paar rijke stinkerds maakten van mijn afwezigheid misbruik en kochten de hele lading op, verborgen die in de kelders van hun kasteeltje en maakten er op de markt woekerprijzen voor. Toen ik thuis kwam en ervan hoorde, heb ik die lui onmiddellijk ter verantwoording geroepen, het graan voor de normale prijs teruggekocht en aan armen laten uitdelen. De daders behoorden tot een omhoog gevallen familie: ze wilden graag bij de adel horen, hadden er ook geld genoeg voor, maar waren nu eenmaal niet van adel. Ik heb ze ontslagen uit alle belangrijke openbare ambten die ze intussen bekleedden.

Mijn eigen familie waarschuwde me. Dat zou kwaad bloed zetten. Maar ik dacht aan mijn vader. Andere edelen begonnen mij belachelijk te maken. Ze noemden mij: “Karel de Dwaze”, “Karel de Gek”, “Karel de Stomme”. Maar ik hoorde de stem van mijn moeder: “Zorg dat ik net zo trots op jou kan zijn als op je vader.”

De gestrafte familie nám wraak. Niet op mij. Maar op arme lieden die het recht niet hadden wapens te dragen, en zich dus niet konden verweren toen hun boerderijtjes geplunderd en ik brand gestoken werden. Weer trad ik streng op en liet de daders gevangen zetten. Weer werd ik door mijn familie gewaarschuwd: “Wees toch voorzichtig. Ze zullen je terugpakken.” Ik heb alleen maar geantwoord: “Als ik dit met mijn leven moet bekopen, dan is het de prijs waard.”

Net als mijn vader hebben ze mij gedood, toen ik in de kerk de mis bijwoonde.

Wat zou u gedaan hebben in mijn plaats?

Zou u gezwicht zijn voor de angst en de terreur? En maar liever niks hebben gezegd? Of zou u pal zijn blijven staan voor uw principes? Doe dat dan, zo bid ik u, en zeg er wat van, als mensen de samenleving in uw omgeving onveilig maken. Ik kan het Jezus nazeggen: Denk maar aan mij en aan mijn vader.

[Dries van den Akker s.j./2008.03.02]

Bronnen

[Carlos H. Vlaemynck ‘Karel de Goede, graafvan Vlaanderen (1119-1127)’ in Karel de Goede (1127-1977) Kataloog bij de tentoonstelling in Brugge.; Bei.1983; Bri.1953»Karl; Bvl.1985p:92-93; EnE.1951; EnF.1984; Kib.1990; Lin.1999; Mül.1860; Rge.1942; Rge.1989; Rgf.1991; Rld.1963; RR1; 0»03.02; S& S.1989; S& S.1994; Süt.1941»Karl-Gute; Tor.1987; Wmm.1966; Dries van den Akker s.j./2010.03.20]

© A. van den Akker s.j.

SOURCE : http://heiligen-3s.nl/heiligen/03/02/03-02-1127-karel.php


2 marca

Błogosławiony Karol, męczennik

Zobacz także:

  •  Święta Agnieszka z Pragi, ksieni

Karol urodził się ok. 1083 roku. Był synem Kanuta IV Świętego, króla Danii, i Adelajdy, córki hrabiego Roberta I. Jego ojciec został zamordowany w 1086 r., przez co matka uciekła z Danii do Flandrii, zabierając ze sobą syna. Od tego czasu Karol mieszkał na dworze swojego dziadka Roberta I i wuja Roberta II. W 1092 r. Adelajda wyjechała do południowej Italii i poślubiła księcia Apulii, Rogera Borsę.
W 1096 r. Karol towarzyszył swojemu wujowi podczas I wyprawy krzyżowej. Później wraz z nim brał udział w walkach z Anglikami.

Gdy w 1111 r. zmarł Robert II, hrabią Flandrii został jego syn, Baldwin VII Hapkin. Był on sporo młodszym ciotecznym bratem Karola. Podczas jego panowania Karol stał się ważnym i szanowanym doradcą. Już wtedy zauważono jego mądrość, świętość i dobroczynność. Wdzięczny Baldwin w 1118 r. przyczynił się do tego, że Karol poślubił Małgorzatę de Clermont, córkę hrabiego Renalda II de Clermont i Adeli de Vermandois.

We wrześniu tego samego roku Baldwin VII brał udział, ze swoim wojskiem, w wojnie z królem Anglii Henrykiem I, popierając sprawę pretendenta, Wilhelma Clito. Ponieważ został ciężko ranny, a nie posiadał własnych dzieci, wyznaczył Karola na swojego następcę. W wyniku odniesionych w bitwie ran Baldwin zmarł w 1119 r. Mimo że sprzeciwiła się temu wdowa po Robercie II, Klemencja Burgundzka, popierająca innego krewniaka swojego zmarłego syna, Wilhelma z Ypres, Karol został hrabią, przezwyciężając wszystkie przeszkody. Szybko utwierdził swoją władzę nad Flandrią. Po objęciu władzy przestał popierać Wilhelma Clito.

Karol zapewnił swojemu hrabstwu pokój i dyscyplinę klasztorną. Rosła jego popularność dzięki uprzejmości i szczodrości wobec ubogich i Kościoła. W czasie klęski głodu w latach 1126-1127 rozdał potrzebującym prawie cały majątek i osobiście nadzorował dystrybucję chleba. Skutecznie przeciwdziałał ukrywaniu zboża i sprzedawaniu go później po przesadnie wysokich cenach. Między innymi dlatego jego przeciwnicy polityczni zdecydowali się zamordować Karola. Stało się to 2 marca 1127 r. w kościele św. Donacjana w Brugii.

Po jego śmierci hrabią Flandrii został Wilhelm Clito, któremu nie udało się zasiąść na tronach Anglii i Normandii. Zabójstwo popularnego hrabiego poruszyło bardzo Flandryjczyków. Szybko też zaczął być czczony jako święty i męczennik. Beatyfikował go papież Leon XIII w 1883 r. Bł. Karol I Dobry jest opiekunem w przypadku gorączki i febry.

W ikonografii przedstawiany jest w stroju królewskim. Jego atrybutem jest korona.

SOURCE : https://www.brewiarz.katolik.pl/czytelnia/swieci/03-02b.php3

Warfare in Flanders, according to Galbert of Bruges’ The Murder of Charles the Good by DRM_peter Posted on February 23, 2014 : http://deremilitari.org/2014/02/warfare-in-flanders-according-to-galbert-of-bruges-the-murder-of-charles-the-good/